Medya raporlarına göre, Türkiye’nin iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Partisi), 11 kişilik komisyonunun ilk toplantısını Çarşamba günü anayasal bir revizyonu tartışmakla görevlendirecek.
Başkan Yardımcısı Cevdet Yulmaz başkanlığında komisyon, AK parti başkan yardımcısı Efkan Ala ve Mustafa Elitaş’ın yanı sıra Hayati Yazyon, Ali Ihsan Yavuz, parti sözcüsü Ömer Çelike Çelik ve diğer yardımcısları da içeriyor.
Başkent Ankara’da başkanlık kompleksinde düzenlenen ilk toplantının Komisyon’un faaliyet yöntemiyle başa çıkması bekleniyor.
Eid al-Adha’nın ardından yapılan toplantılarda, bu haftanın ilerleyen saatlerinde gerçekleşen Müslüman tatili, komisyon yeni bir anayasa için kapsamlı stratejiler geliştirecek.
Parti Insiders, AK parti başkanı ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın sonraki aylar için planlanan bazı toplantılara da başkanlık edebileceğini söyledi.
Pazartesi günü geç saatlerde bir kabine toplantısının ardından gazetecilere verdiği demeçte, “Çeşitli uzmanlar komisyonun çalışmalarına katkılarını sunacak” dedi.
Anayasa Komisyonu, kapalı bir şekilde değil, geniş bir istişare temelinde faaliyet gösterecek.
Başkan Yardımcısı’na göre, milletvekilleri, akademisyenler, sivil toplum örgütleri (STK’lar) ve çeşitli sosyal grupların temsilcileri sürekli temasta olacak ve devam eden çalışmalardan ve bilgi biriktirecek.
“Komisyon, sürece siyasi ve yasal olarak katkıda bulunacak” diye ekledi.
AK partisi, 2023 seçim kampanyası sırasında açıklanan bir bildiri de dahil olmak üzere bir anayasa için uzun süredir kampanya yürüttü. Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılına atıfta bulunan “Yeni Türkiye Yeni Anayasası” beyanı yeni bir anayasa ihtiyacının altını çizdi. 2023 Bildirgesi, “Haklar ve özgürlükler alanındaki gelişmelerin yaygınlığı için insan onuruna dayalı anayasal bir düzen oluşturmak gerekli” dedi.
Bildirge ayrıca Anayasanın AK partisinin yönetişimi sırasında elde edilen demokratik kazanımları koruyacağını ve yüksek standart bir demokrasi sağlayacağını, özgürlükleri garanti edeceğini ve hukukun üstünlüğünü sağlayacağını söyledi.
Hükümet, on yılı aşkın bir süredir Anayasayı elden geçirmeye zorluyor, bu da 1982’de, yüz binlerce insanın Türk siyasi tarihinde hala karanlık bir dönemi temsil eden kitle denemeleri, işkence ve infazların gözaltına alınmasına yol açan askeri bir darbenin ardından uygulandı.
AK Partisi, Pandemi sırasında Parlamentoya boyun eğmeyi umduğu bir bilimsel konsey tarafından hazırlanan kapsamlı bir taslaka sahiptir. AK Partisi Ally Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), geçmişten 100’den fazla makaleyi içeren anayasal bir taslak duyurdu.
Anayasanın Türk Cumhuriyeti’nin temel ilkelerini belirten ilk dört makalesi yıllardır tartışmaya maruz kaldı. Ana muhalefet olan Cumhuriyetçi Halk Partisi (CHP), AK Partisini tekrar tekrar iktidar partisinin açıkça reddettiği makaleleri değiştirmekle suçladı.
Mevcut 1982 Anayasası’nın ilk üç makalesi, ülkenin temel ilkelerini düzenlemektedir: ülkenin bir cumhuriyet olduğunu; Hukukun üstünlüğü tarafından yönetilen demokratik, laik ve sosyal bir devlet olduğunu; Dili Türk, başkenti Ankara ve ilk üç makalenin değiştirilemeyeceği.
Geçen yaz, Parlamento Başkanı Numan Kurtulmaş, anayasal bir revizyonda siyasi partiler arasında görüşmeleri denetledi ve yeni bir anayasayı tartışmak için Parlamento’daki tüm partilerin temsilcilerini bir araya getirdi. Genel fikir birliğinin “olumlu” olduğunu ancak CHP’nin “hala masadan uzakta kaldığını” söyledi.
CHP, lideri Özgür Özel ile anayasal bir revizyonu reddetmeye meyillidir ve böyle bir değişikliğin detaylandırılmadan “diğer müzakereler” artırdığını iddia eder.
En az 400 milletvekili parlamentoda yeni bir Anayasa taslağını onaylamalıdır. 360’ın üzerindeki oyların üzerinde bir referanduma izin verecek ve insanların karar vermesine izin verecektir.
