Ermeni Başbakanı Nikol Paşinyan Pazartesi günü, ülkenin anayasal mahkemesi imzalandıktan sonra Azerbaycan ile barış anlaşmasını reddetmesi durumunda anayasal değişikliklere kişisel olarak başlayacağını söyledi.
Ermeni başkentinde düzenlenen 2. Erevan Diyalogu Uluslararası Forumu’na yapılan bir adreste Paşinyan, Anayasa Mahkemesinin Anayasa ile uyumlu olup olmadığını açıklığa kavuşturmak için imzalandıktan sonra Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki barış anlaşmasını kontrol etmesi gerektiğini söyledi.
“Bu bir seçenek değil, zorunludur,” dedi Paşinyan, o noktadan itibaren iki senaryoya sahip olduklarını ifade ederek, birincisi Anayasa Mahkemesi Anayasa ile uyumlu bir anlaşmayı bulamadı.
Paşinyan, uzmanlara göre, bu davayı, geçen Ağustos ayında iki ülke arasında sınır sınırlandırma komisyonlarının ortak çalışmasının düzenlenmesi üzerine imzalanan anlaşmayı takiben sürece dayanarak imkansız olarak nitelendirdi.
“Ancak, () Mahkeme () Mahkemesidir. Anayasa Mahkemesinin bu anlaşmanın anayasamızla uyumlu olmadığına karar vermesi durumunda, (a) karar vermek için çok somut bir duruma sahip olacağız.”
Paşinyan, “Şahsen benim konumum (bu), anayasal değişiklikler başlatacağım çünkü bu barış süreci ve barış anlaşması kaçırılmamalı. Deneyeceğiz ve toplumumuzu sürdürülebilir ve uzun süreli barışa ulaşmak için bu değişikliği yapmaya ikna edeceğiz.” Dedi.
Anayasa Mahkemesi’nin anlaşmanın Ermenistan Anayasası’na tam olarak uyduğunu görmesi durumunda, ülkenin Ulusal Meclisi tarafından onaylanmasının engelleri olmayacağını söyledi.
İki eski Sovyet cumhuriyeti arasındaki ilişkiler, Ermeni ordusunun Azerbaycan’ın bir parçası olarak uluslararası olarak tanınan bir bölge – ve yedi bitişik bölge olan Karabakh’ı yasadışı bir şekilde işgal ettiği 1991’den beri gergin.
Azerbaycan, 2020 sonbaharında 44 günlük bir savaş sırasında bölgenin çoğunu yeniden kazandı ve bu da normalleşme ve sınırlama görüşmelerinin kapısını açan Rusça bir barış anlaşmasından sonra sona erdi.
Eylül 2023’te Azerbaycan, bölgedeki ayrılıkçı güçlerin teslim olduktan sonra Karabakh’ta tam egemenlik kurdu.
Mart ayında bir barış anlaşması konusunda bir fikir birliğine varmasına rağmen, hem Bakü hem de Erivan henüz anlaşmayı imzalamadı ve birbirlerini sınır ötesi saldırılarla suçladı.
Paşinyan, otuz yıllık Ermeni ayrılıkçı yönetiminden sonra Bakü’nin Karabakh üzerindeki egemenliğini tanıdı, bu da ilişkileri normalleştirmeye yönelik önemli bir adım olarak görülen bir hareket.
Ancak, geçen yıl dört sınır köyünün Azerbaycan’a dönüşü de dahil olmak üzere bölgesel tavizler yapmak için yerli bir tepki ile karşılaştı.
Bakü, Ermenistan’ın Anayasası’ndan Karabakh üzerinde toprak iddiaları öne süren 1991 Bağımsızlık Bildirgesi’ne atıfta bulunduğu beklentilerini açıkça ortaya koydu.
Herhangi bir anayasa değişikliği, anlaşmanın sonuçlanmasını daha da geciktirebilecek ulusal bir referandum gerektirecektir.
