Avrupa Birliği, Türklerin açık sınır Schengen bölgesini kullanma kurallarını hafifletti, Bloc’un Ankara Büyükelçisi Cuma günü yaptığı açıklamada, Türkler için vizesiz seyahatle ilgili müzakerelerin acil olarak yeniden canlanmasını istedi.
Türk Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Avrupa Komisyonu’nun Türk vatandaşları için Schengen vize prosedürlerini kolaylaştırmayı ve hızlandırmayı amaçlayan yeni bir belge yayınladığını ve bunu AB Üye Devletleri ile paylaştığını doğruladı.
Yıllarca Türk vatandaşları ve işletmeleri AB’nin vize sistemi hakkında şikayet ettiler. AB, akredite vize ajansları tarafından yönetilen süreçlerin çok sayıda başvuru nedeniyle yavaş olduğunu ve Ankara ile olası geçici çözümleri tartıştığını savundu.
Yeni yönergeler, daha önce bir Schengen vizesi alan ve aşırı kalmadan düzenli olarak seyahat eden Türk vatandaşlarına daha uzun vadeli, çok girişli vizelerin verilmesine izin veriyor.
Bolat, Türk vatandaşlarının son yıllarda uzun randevu bekleme süreleri, çok kısa vadeli vizeler ve yüksek ret oranlarının verilmesi de dahil olmak üzere karşılaştığı zorlukları hatırladı.
Cuma günü yaptığı açıklamada, bu endişelerin Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi ve Üye Devletlerle ikili toplantılar da dahil olmak üzere her düzeyde AB yetkilileriyle sürekli olarak gündeme getirildiğini söyledi.
Çok Giriş Vizesi Yolu
Büyükelçi Thomas Hans Ossowski, yeni kuralların Türklerin uzun bürokratik süreçler üzerindeki şikayetlerini ele almaya yardımcı olacağını, ancak sorunları kalıcı olarak çözmenin yeterli olmadığı konusunda uyardı.
Ossowski, Ankara’daki gazetecilere verdiği demeçte, 15 Temmuz’dan bu yana Türkler için çoklu giriş vizesine giden yolu basitleştirerek, “Türk vatandaşları için çok daha kolay ve daha hızlı olacak.” Dedi.
Daha önce vizeyi doğru kullanan Türkler, ikinci başvuruları kadar erken bir tarihte altı aylık bir vize almaya hak kazanacaklar, ardından bir yıllık, üç yıl ve beş yıllık çoklu giriş vizeleri.
Türkiye, 1999’dan beri AB üyelik adayı olmuştur, ancak katılım süreci, gümrük birliği anlaşmasının kapsamının uzun süreli genişlemesi, Yunanistan ve Yunanca Kıbrıs İdaresi ile deniz meseleleri ve Suriya sığınaklarına yönelik EU Policikeleri de dahil olmak üzere yıllarca birçok anlaşmazlıktan dolayı dondurulmuştur.
Son zamanlarda artan katılım ve ekonomik işbirliği belirtileri var.
Vizesiz seyahat için yenilenmiş itme
Ossowski, AB’nin on yıldan fazla bir süredir Türkiye’ye vizesiz seyahat olasılığını teklif ettiğini ve liberalleşme sürecine geri dönme ihtiyacını vurguladığını söyledi.
AB ve Türkiye arasında vizesiz seyahat müzakereleri 2016’da başladı, ancak sonuç vermedi.
“Diğer her aday ülkenin Türkiye dışında vizesiz seyahatleri var” dedi. Ossowski, “Schengen alanında ve AB’de vizesiz seyahat sürecinde yeniden etkileşim kurmak acil.”
Komisyon, yazdan sonra resmi müzakereleri yeniden başlatmaya hazır ve Visa Liberalizasyon yol haritasının gerektirdiği kalan altı kriterin yerine getirilmesi için Ankara ile çalışmaya hazır.
“Biz hazırız, komisyon Türk yetkilileriyle yakın çalışmaya hazır.” Dedi.
Diplomatik katılım
Bolat, Türkiye’nin AB ile olumlu bir gündem izlediğini, üst düzey bir ticaret diyaloğu başlattığını ve ikili ilişkilerdeki engelleri ortadan kaldırmaya başlamak için hem Ankara hem de Brüksel’de önemli toplantılar düzenlediğini söyledi.
Yetkili, “AB yetkililerine ve üye devletlere her zaman vize liberalleşmesinin Türk vatandaşlarına uluslararası anlaşmalar altında bir hak olduğunu hatırlattık.”
“Bu arada, vize kısıtlamalarının kaldırılmasını beklerken, pratik çözümlere duyulan ihtiyacı vurguladık: iş, turizm, nakliye ve eğitim ile ilgili seyahat için randevu sürelerinin kısaltılması ve AB büyükelçiliklerinin ve konsolosluklarının kapasitesinin iyileştirilmesi.”
AB yetkililerinin Türkiye’yi yılda 1 milyondan fazla vize ve ortalama ret oranı yaklaşık%15’lik bir ret oranı ile küresel olarak Schengen vizelerinin ikinci en büyük alıcısı olarak kabul ettiğini belirtti.
En son ayrıntılı tartışmalar turu 1 Temmuz’da Ankara’daki Türkiye-AB üst düzey ticaret diyalogu sırasında gerçekleşti.
Bolat’a göre, AB yetkilileri bu görüşmeler sırasında çalışmalarda yeni bir vize kolaylaştırma planı olduğunu bildirdi.
Yetkili, “Avrupa Komisyonu’nun bu belgeyi dün itibariyle Üye Devletlere tamamladığını ve dolaştığını görmekten memnuniyet duyuyoruz.” Dedi. Diyerek şöyle devam etti: “Göç veya güvenlik riski olmadan düzenli ve güvenilir seyahat davranışı gösteren Türk vatandaşları için daha uzun vadeli, çok girişli vizeler öngörüyor.”
Diyerek şöyle devam etti: “Bu, vatandaşlarımız için turizm, iş, ticaret, yatırım, eğitim, akademi ve sivil toplum katılımları açısından önemli ve olumlu bir gelişmedir.”
‘Mazeret yok’
Bolat, 25 Schengen ülkesinin elçiliklerinin ve konsolosluklarının süreci geciktirmek için “artık herhangi bir mazereti olmadığını” vurguladı.
“Bu uygulamayı hızlandırmak için, binalar, personel ve BT sistemleri de dahil olmak üzere konsolosluk altyapısına acil yükseltmeleri teşvik ediyoruz.” “Avrupa Komisyonu, bu yeni direktif aracılığıyla Üye Devletlere uzun vadeli, çok girişli vizeler yayınlama sürecini resmen başlatarak çağrılarımıza olumlu yanıt verdi.”
Bolat, “Bu, ticaret, eğitim, turizm, kültür ve yatırım alanında Türkiye ve AB ülkeleri arasında işbirliğini artıracak önemli bir adımdır.” Dedi.
Bolat ayrıca, çabaların ilk kez vize başvuru sahipleri için prosedürleri hafifletmeye ve hızlandırmaya devam edeceğini belirtti.
Yetkili, “Bu kolaylaştırma ve hızlanma sürecinin, herkesin güncellenmiş düzenlemelere uyması koşuluyla, ilk kez başvuru sahipleri için de geçerli olacağına inanıyoruz.” Dedi.
Gümrük Birliği Genişlemesi
İleriye baktığımızda Bolat, Türkiye’nin AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin hizmet ve e-ticaret içerecek şekilde genişletilmesi ve modernleştirilmesinde ilerleme beklediğini yineledi.
“Komisyon müzakerelerin başlamasını zaten tavsiye etti. Konu şimdi Avrupa Konseyi’ne ait. Onay verildikten sonra derhal görüşmelere başlamaya hazırız – ve komisyon da öyle.”
İlk olarak 1995 yılında uygulanan Türkiye-AB Gümrük Birliği ekonomik bağların artırılmasına yardımcı oldu. Ancak iş grupları uzun zamandır anlaşmanın bugünün ticaret ortamı için modası geçmiş ve uygun olmadığını savunuyorlar.
Son yıllarda bir dizi anlaşmazlık müzakereleri durdurdu. 1990’ların daha derin anlaşması hizmetlere, çiftlik mallarına ve kamu alımlarına genişletilecek. Mevcut anlaşma sadece sınırlı bir endüstriyel ürün yelpazesini kapsamaktadır.
Yabancı Ekonomik İlişkiler Kurulu’na (DEIK) göre, Türkiye’nin Avrupa ile toplam ticaret hacmi-hem AB hem de AB dışı ülkeler de dahil olmak üzere-2024’te 327 milyar dolara ulaştı.
